Claudio (Giovanni Antonio) Monteverdi (1567 - 1643)    [sluit pagina na lezen en luisteren]

Wacht even op de muziek. Je hoort een passage uit zijn opera "Orfeo".

Monteverdi, een Italiaans componist en grote vernieuwer van zijn tijd. Hij vormde een doorbraak van de Renaissance naar de Barok. Ook in zijn tijd al werd hij al als genie beschouwd. Zijn vernieuwing riep ook weerstanden op van conservatieve stromingen. Zijn reactie "Er zijn twee groepen musici. De eerste groep legt zich alleen toe op de structuur van het werk en het verloop van de stemmen, de tweede, die van de moderne componisten, tracht speciaal uitdrukking te geven aan de gevoelens die de tekst suggereert".
Hij schreef madrigalen (liedvorm), kerkelijke muziek en opera's. Monteverdi is -voortwerkend op de opera-traditie uit Florence- te beschouwen als de grondlegger van de "dramma per musica": de "moderne" opera. Zijn eerste opera was "Orfeo" (over de Griekse mythe van Orfeus in de onderwereld). Van zijn opera's zijn er maar enkelen bewaard gebleven.

Van zijn madrigalen kwamen acht boeken uit. Met name vanaf het derde boek breekt hij met het verleden. Vanaf het vijfde boek voert hij de basso-continuo in. Deze combinatie van zang en instrumentele begeleiding (de zogenoemde Stle Concertato) werkt hij de jaren daarna verder uit.

Aanvankelijk was hij in dienst van het hof van de Gonzaga's in het cultureel bloeiende Mantua. Met de heersende Hertog ging hij vaak op reis en kwam daardoor ook in de Zuidelijke Nederlanden. De muzikale school daar stond in hoog aanzien (Orlando di Lasso kwam hier ook vandaan) en Monteverdi heeft de invloed daarvan meegenomen naar Italië.  

Vanaf 1613 wordt Monteverdi "Maestro di Cappela" in de San Marco te Venetië, een van de belangrijkste muzikale posten. Vanaf dat moment schrijft hij meer kerkmuziek. Hierin heeft hij een aanzienlijk minder grote rol gespeeld. Bekend is zijn "Vespro della Beata Vergine (Maria vespers)". Wel heeft hij veel invloed gehad op de ontwikkeling van de protestantse muziek in Duitsland door zijn contact met Heinrich Schütz.

Na zijn leven werd Monteverdi vergeten. Eind 19e eeuw herontdekte men hem weer.

[sluiten]